เอกภพมีการขยายตัวมาตั้งแต่ครั้งที่มีการระเบิดครั้งใหญ่ครั้งแรก สสารที่เกิดขึ้นจากการระเบิดในครั้งนั้นคือ สิ่งที่เป็นหมู่เมฆระหว่างดาว ที่ประกอบด้วยก๊าซและธุลี ดาวฤกษ์และดาวเคราะห์ต่าง ๆ ในปัจจุบันนี้ สสารและเท่ห์ฟากฟ้าทั้งหมดดังกล่าวไม่ได้กระจายออกไปในห้วงอวกาศโดยสม่ำเสมอเท่ากัน หากแต่ออกไปเป็นกลุ่ม ๆ กลุ่มหนึ่งที่สำคัญที่สุดก็คือ กาแลกซี่ (galaxy) ซึ่งเป็นที่อยู่ของระบบสุริยะ
ประเภทของกาแลกซี่ (TYPE OF GALAXY
บรรดากาแลกซี่ที่ประกอบด้วยดาวฤกษ์จำนวนมากมายมหาศาลนั้นสามารถจำแนกได้หลายประเภท บ้างก็กลม (round) บ้างก็รีอย่างรูปไข่ (elliptical) บ้างก็แบนหรือนูนอย่างรูปเลนส์ (flat or lens-shaped) บ้างก็เป็นรูปเกลียวก้นหอย (spiral) ที่มีแขนยื่นออกมาจากใจกลางซึ่งเป็นที่ที่ดาวฤกษ์ส่วนมากอยู่ในนั้นจำนวน 2 แขนหรือมากกว่านั้น
การตั้งชื่อกาแลกซี่ก็คล้ายกับการตั้งชื่อหมู่ดาวฤกษ์และหมู่เนบิวลาที่ใช้อักษรหนึ่งตัวกับตัวเลขอีกจำนวนหนึ่ง ทั้งนี้ ผู้ที่ได้จำแนกกาแล็กซีเป็นคนแรกคือ ซี.แมสเซียร์ (C. Messier) นักดาราศาสตร์ชาวฝรั่งเศส และนั่นคือเหตุผลที่ว่าเหตุใดชื่อของหลายกาแลกซีจึงขึ้นต้นด้วยอักษร M เหมือนกันและตามด้วยตัวเลขอีกจำนวนหนึ่ง
ข้อพิสูจน์การขยายตัวของเอกภพ (expansion of the universes) ข้อหนึ่งก็คือข้อเท็จจริงที่ว่ากาแล็กซีจำนวนมากที่ประกอบกันขึ้นเป็นเอกภพนั้นกำลังเคลื่อนที่ห่างออกไปจากกันและกัน การสังเกตการณ์จากโลก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกาแล็กซีหนึ่งนั้นพบว่ากาแล็กซีอื่น ๆ กำลังเคลื่อนห่างออกไปจากเรา และยิ่งเคลื่อนที่ห่างออกไปก็ยิ่งมีความเร็วเพิ่มขึ้น บรรดากาแลกซี่ที่อยู่ริมนอกของเอกภพเป็นพวกที่ได้ก่อเกิดขึ้นก่อนเป็นพวกแรก หรืออีกนัยหนึ่งเป็นพวกที่มีอายุน้อยที่สุด และเคลื่อนที่ด้วยความเร็วเกือบเท่าความเร็วแสง ซึ่งเป็นความเร็วสูงสุดที่เป็นไปได้
ท่านจะวัดความเร็วของกาแล็กซีได้อ่างไร ? (HOW DO YOU MEASURE A GALAXY’S SPEED?)
ในการวัดความเร็วของดาวฤกษ์ดวงหนึ่งของกาแล็กซีหนึ่งนั้น นักวิทยาศาสตร์ใช้สิ่งที่เรียกว่า ปรากฏการณ์ ดอปเปลอร์(Doppler Effect) โดยหลักการที่ว่าเมื่อเท่ห์ฟากฟ้าเคลื่อนที่ห่างออกไปจากเรา ถ้าแสงของมันยิ่งแดงมากขึ้นก็แสดงว่ามันยิ่งเคลื่อนที่เร็วขึ้น ในทางกลับกัน ถ้ามันเคลื่อนที่เข้ามาหาเราแสงของมันจะเป็นสีน้ำเงิน เช่นเดียวกับเสียงหวูดรถไฟที่กำลังวิ่งเข้าหาเราจะมีเสียงแหลมขึ้น ๆ แต่ถ้ากำลังวิ่งออกห่างไปจากเราจะมีเสียงที่ค่อย ๆ ทุ้มต่ำลง ๆ
ampa401 